ओशो माहिती | Osho Information in Marathi
नमस्कार मित्र-मैत्रिणींनो आज आपण ओशो या विषयावर माहिती बघणार आहोत.
प्रारंभिक जीवन:
ओशो, मूळ नाव चंद्र मोहन जैन, आणि नंतर भगवान श्री रजनीश आणि शेवटी ओशो म्हणून ओळखले जाणारे, एक प्रमुख आणि वादग्रस्त आध्यात्मिक नेता, तत्वज्ञानी आणि ध्यान शिक्षक होते. भारतातील कुचवाडा या छोट्याशा गावातून सुरू झालेला त्यांचा जीवन प्रवास अखेरीस जागतिक अध्यात्मिक चळवळीच्या स्थापनेला कारणीभूत ठरला. या चरित्रात, आम्ही ओशोच्या सुरुवातीच्या वर्षांचा आणि त्यांच्या उल्लेखनीय आध्यात्मिक मार्गाला आकार देणार्‍या घटना आणि प्रभावांचा शोध घेत आहोत.
सुरुवातीची कौटुंबिक पार्श्वभूमी:
चंद्र मोहन जैन यांचा जन्म 11 डिसेंबर 1931 रोजी भारतातील मध्य प्रदेश राज्यातील कुचवाडा या गावात एका जैन कुटुंबात झाला.
त्यांचे वडील बाबूलाल जैन हे एक यशस्वी कापड व्यापारी होते आणि त्यांची आई सरस्वती जैन या धर्मनिष्ठ जैन गृहिणी होत्या.
ओशोंना दोन बहिणी होत्या, त्या दोघींनीही त्यांच्या आयुष्यात महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावल्या.
बालपण आणि प्रारंभिक शिक्षण:
लहानपणापासूनच चंद्रमोहन जैन यांचा जिज्ञासू आणि स्वतंत्र स्वभाव होता.
त्याच्या आजींचा त्याच्यावर खूप प्रभाव होता, ज्यांनी त्याला जैन धार्मिक प्रथा आणि कथाकथनाची ओळख करून दिली.
त्यांचे सुरुवातीचे शिक्षण कुचवाडा येथील स्थानिक शाळेत झाले.
अध्यात्म आणि बंडखोरीची आवड:
लहानपणीही, चंद्र मोहनने अध्यात्माकडे कल दाखवला आणि त्यांना आलेल्या विधी आणि पद्धतींवर प्रश्नचिन्ह उपस्थित केले.
त्यांनी पारंपारिक धार्मिक विश्वासांना आव्हान दिले आणि अस्तित्व आणि चेतनेबद्दल गहन प्रश्नांची उत्तरे शोधली.
सनातनी समजुतींविरुद्ध प्रश्नचिन्ह आणि बंडखोरीकडे असलेला हा प्रारंभिक कल त्याच्या प्रौढ जीवनाचे वैशिष्ट्य ठरेल.
मृत्यूशी सामना:
वयाच्या सातव्या वर्षी, चंद्र मोहन यांनी जवळच्या नातेवाईकाच्या मृत्यूचे साक्षीदार असताना एक गहन अनुभव घेतला.
मृत्यूशी झालेल्या या चकमकीने त्याच्यावर कायमचा ठसा उमटवला आणि जीवनाच्या नश्वरतेबद्दलचे त्याचे चिंतन अधिक गहन केले.
महाविद्यालय आणि तत्त्वज्ञान अभ्यास:
शालेय शिक्षण गदरवाडा येथे पूर्ण केल्यानंतर चंद्र मोहन यांनी जबलपूर येथे उच्च शिक्षण घेतले.
त्यांनी जबलपूरच्या डी.एन.जैन कॉलेजमधून तत्त्वज्ञानात बॅचलर डिग्री मिळवली.
त्यांच्या महाविद्यालयीन वर्षांमध्ये, त्यांनी फ्रेडरिक नित्शे आणि जीन-पॉल सार्त्र यांसारख्या पाश्चात्य तत्त्ववेत्त्यांच्या कार्यांचा अभ्यास केला.
आचार्य रजनीश यांचा प्रभाव :
1951 मध्ये, विद्यार्थी असतानाच, चंद्र मोहन यांची आचार्य रजनीश (पुढे ओशो म्हणून ओळखले गेले) यांच्याशी जीवन बदलून टाकणारी भेट झाली.
या भेटीचा त्याच्यावर खोलवर परिणाम झाला आणि त्याला अध्यात्मिक शिक्षकाशी तात्काळ संबंध जाणवला.
चंद्रमोहन आचार्य रजनीश यांच्या प्रवचनांना नियमितपणे उपस्थित राहू लागले आणि त्यांच्या एकनिष्ठ अनुयायांपैकी एक बनले.
लवकर आध्यात्मिक प्रबोधन:
आचार्य रजनीश यांच्या मार्गदर्शनाखाली, चंद्र मोहन जैन यांनी ध्यानाचा सराव आणि आध्यात्मिक अंतर्दृष्टी अनुभवण्यास सुरुवात केली.
1953 मध्ये एका ध्यान सत्रादरम्यान त्यांना एक महत्त्वपूर्ण गूढ अनुभव आला, जो त्यांनी त्यांच्या आध्यात्मिक ज्ञानाचा क्षण मानला.
या अनुभवाने त्याचे आध्यात्मिक गुरू बनण्याची सुरुवात झाली.
शैक्षणिक व्यवसाय आणि अध्यापन कारकीर्द:
चंद्र मोहन यांनी आपले शैक्षणिक प्रयत्न सुरूच ठेवले आणि सागर विद्यापीठातून तत्त्वज्ञानात पदव्युत्तर पदवी प्राप्त केली.
रायपूर संस्कृत महाविद्यालयात त्यांनी काही काळ तत्त्वज्ञानाचे प्राध्यापक म्हणून काम केले.
त्याग आणि ओशोचा उदय:
1966 मध्ये, चंद्र मोहन जैन यांनी जगाचा त्याग करून पूर्णवेळ आध्यात्मिक शिक्षक बनण्याचा निर्णय घेतला.
त्यांनी "भगवान श्री रजनीश" हे नाव धारण केले आणि नंतर ते "ओशो" म्हणून प्रसिद्ध झाले.
त्यांनी भारतातील विविध ठिकाणी साधकांना प्रवचने आणि ध्यान तंत्र शिकवण्यास सुरुवात केली.
रजनीश आश्रमाची निर्मिती:
ओशोंच्या शिकवणींना लोकप्रियता मिळाली आणि त्यांनी अध्यात्माकडे त्यांच्या अपारंपरिक आणि सर्वसमावेशक दृष्टिकोनाकडे आकर्षित झालेल्या तरुणांना आकर्षित केले.
1970 च्या दशकाच्या सुरुवातीस, त्यांनी भारतातील पुणे येथे "रजनीश आश्रम" ची स्थापना केली, जे ध्यान आणि आध्यात्मिक शोधाचे केंद्र बनले.
आश्रमाने समकालीन जीवनशैली आत्मसात करताना लोकांना आत्मज्ञान मिळविण्यासाठी एक अनोखी जागा उपलब्ध करून दिली.
शिकवण्याची शैली आणि नाविन्य:
ओशोची शिकवण्याची शैली त्याच्या समकालीन प्रासंगिकता, विनोद आणि थेटपणाने वैशिष्ट्यीकृत होती.
साधकांना मानसिक अडथळे दूर करण्यासाठी आणि आंतरिक शांततेचा अनुभव घेण्यासाठी त्यांनी डायनॅमिक मेडिटेशनसह विविध ध्यान तंत्रे सादर केली.
त्याच्या शिकवणींमध्ये पूर्वेकडील आणि पाश्चात्य तत्त्वज्ञान एकत्र केले गेले, ज्यामुळे ते व्यापक प्रेक्षकांसाठी प्रवेशयोग्य होते.
निष्कर्ष (भाग १):
चंद्र मोहन जैन, जे नंतर ओशो बनले, त्यांचे प्रारंभिक जीवन आणि सुरुवातीच्या वर्षांनी त्यांच्या उल्लेखनीय आध्यात्मिक प्रवासाचा पाया घातला. त्याचा जिज्ञासू स्वभाव, प्रभावशाली अध्यात्मिक व्यक्तींशी सामना आणि त्याच्या स्वत:च्या सखोल गूढ अनुभवांनी तो बनणार अध्यात्मिक नेता घडवण्यात महत्त्वाची भूमिका बजावली. या चरित्राच्या पुढील भागात, आपण ओशोंच्या शिकवणी, त्यांचा जागतिक प्रभाव आणि विवादांचा शोध घेऊ.
अध्यात्मिक प्रबोधन:
निश्चितपणे, ओशोंचे चरित्र पुढे चालू ठेवूया, विशेषत: त्यांच्या आध्यात्मिक प्रबोधनावर आणि त्यातून घडलेल्या घटनांवर लक्ष केंद्रित करूया:
ओशो, ज्यांना पूर्वी चंद्र मोहन जैन आणि नंतर भगवान श्री रजनीश म्हणून ओळखले जाते, त्यांनी एका सखोल आध्यात्मिक प्रवासाला सुरुवात केली ज्याचा पराकाष्ठा जीवन बदलणाऱ्या आध्यात्मिक प्रबोधनात झाला. त्यांच्या चरित्राच्या या भागात, आम्ही ओशोंच्या आध्यात्मिक प्रबोधनाला आणि त्यांच्या अद्वितीय शिकवणींच्या उदयास कारणीभूत ठरलेल्या महत्त्वपूर्ण क्षणांचा आणि प्रभावांचा शोध घेत आहोत.
प्रारंभिक आध्यात्मिक शोध:
ओशोची सुरुवातीची वर्षे सत्याच्या तीव्र शोधाने आणि अस्तित्वाच्या स्वरूपाविषयी उत्सुकतेच्या खोल भावनांनी चिन्हांकित होती.
त्याचा प्रश्न विचारणारा स्वभाव आणि ज्ञानाची जन्मजात तहान त्याला विविध आध्यात्मिक आणि तात्विक परंपरांचा शोध घेण्यास भाग पाडते.
आचार्य रजनीश यांच्याशी भेट:
1951 मध्ये, वयाच्या एकोणिसाव्या वर्षी, चंद्र मोहन जैन यांची आचार्य रजनीश, एक करिष्माई आणि ज्ञानी आध्यात्मिक गुरु यांच्याशी जीवन बदलणारी भेट झाली.
या चकमकीने जैनांमध्ये एक गहन आंतरिक परिवर्तन घडवून आणले, ज्यांनी नंतर "भगवान श्री रजनीश" हे नाव धारण केले आणि शेवटी "ओशो" म्हणून ओळखले जाऊ लागले.
रजनीशच्या शिकवणी आणि उपस्थिती जैन यांच्याशी खोलवर प्रतिध्वनित झाली आणि त्यांना अध्यात्मिक गुरुशी त्वरित संबंध जाणवला.
आत्मज्ञानाचा क्षण:
मार्च 1953 मध्ये झालेल्या आध्यात्मिक प्रबोधनाच्या मुख्य क्षणाबद्दल ओशो अनेकदा बोलत असत.
त्याच्या एका ध्यान सत्रादरम्यान, त्याने आंतरिक शांतता आणि स्पष्टतेची गहन स्थिती अनुभवली.
हा अनुभव, ज्याचा त्यांनी "साटोरी" म्हणून उल्लेख केला, तो त्यांच्या आध्यात्मिक प्रवासाचा कळस ठरला आणि तो त्यांच्या आयुष्यातील एक टर्निंग पॉइंट होता.
ओशोंनी या क्षणाचे वर्णन परम आनंदाची आणि ज्ञानाची अवस्था म्हणून केले, जिथे त्यांना सर्व अस्तित्वाची अत्यावश्यक एकता जाणवली.
पूर्व आणि पाश्चात्य प्रभावांचे एकत्रीकरण:
ओशोंचे आध्यात्मिक प्रबोधन केवळ एका परंपरा किंवा विचारधारेपुरते मर्यादित नव्हते. त्यांनी विविध पूर्व आणि पाश्चात्य तत्त्वज्ञान आणि गूढ परंपरांमधून प्रेरणा घेतली.
झेन बौद्ध धर्म, ताओवाद, सुफीवाद, ख्रिश्चन धर्म आणि फ्रेडरिक नीत्शे आणि जीन-पॉल सार्त्र यांसारख्या पाश्चात्य अस्तित्ववादी तत्त्वज्ञांच्या शिकवणींचा त्यांनी त्यांच्या विचारांवर प्रभाव म्हणून अनेकदा उल्लेख केला.
विविध आध्यात्मिक अंतर्दृष्टी संश्लेषित करण्याच्या ओशोंच्या क्षमतेमुळे त्यांच्या शिकवणींची समृद्धता आणि खोली वाढली.
आत्मज्ञानाचा मार्ग शिकवणे:
त्यांच्या आध्यात्मिक प्रबोधनानंतर, ओशोंनी त्यांच्या शिकवणींकडे आकर्षित झालेल्या साधकांच्या लहान गटांसोबत त्यांचे अंतर्दृष्टी सामायिक करण्यास सुरुवात केली.
आत्मज्ञान आणि आंतरिक परिवर्तन मिळविण्याचे प्राथमिक साधन म्हणून त्यांनी ध्यानावर भर दिला.
ओशोंनी अनेक ध्यान तंत्र विकसित केले ज्यायोगे व्यक्तींना त्यांच्या सामान्य चेतनेच्या अवस्थेच्या पलीकडे जाण्यासाठी आणि वाढीव जागरुकतेचा अनुभव घेण्यास मदत होते.
त्यांच्या शिकवणींमध्ये त्यांचा थेटपणा, विनोद आणि आधुनिक जीवनातील जटिलतेला सामोरे जाण्याची क्षमता होती.
रजनीश आश्रमाची निर्मिती:
अध्यात्मिक शिक्षक म्हणून ओशो यांची लोकप्रियता वाढली आणि त्यांना विविध आंतरराष्ट्रीय अनुयायी आकर्षित केले.
1970 च्या दशकाच्या सुरुवातीस, त्यांनी पुणे, भारत येथे रजनीश आश्रम स्थापन केला, जो ध्यान, आध्यात्मिक शोध आणि वैयक्तिक वाढीसाठी एक भरभराटीचे केंद्र बनले.
आश्रमाने व्यक्तींना त्यांच्या स्वत:च्या आत्म-शोधाच्या प्रवासाला सुरुवात करण्यासाठी एक आश्वासक वातावरण उपलब्ध करून दिले.
ओशोंच्या आध्यात्मिक प्रबोधनाचा प्रभाव:
ओशोंच्या आध्यात्मिक प्रबोधनाचा आणि त्यानंतरच्या शिकवणींचा जगभरातील असंख्य व्यक्तींच्या जीवनावर खोलवर परिणाम झाला.
अध्यात्माकडे त्यांचा अनोखा दृष्टीकोन ध्यान, सजगता आणि दैनंदिन जीवनात जाणीवपूर्वक जगण्यावर भर देतो.
ओशोच्या शिकवणी विविध पार्श्वभूमीतील साधकांना ऐकू आल्या, ज्यामुळे अभ्यासक आणि अनुयायांचा जागतिक समुदाय तयार झाला.
रजनीश चळवळीचा पाया
नक्कीच, रजनीश चळवळीचा पाया आणि त्यांच्या आयुष्याच्या त्या टप्प्यातील महत्त्वाच्या घटना आणि घडामोडींवर लक्ष केंद्रित करून ओशोंचे चरित्र पुढे चालू ठेवूया:
शीर्षक: ओशो: रजनीश चळवळीचा पाया आणि रजनीशपुरम कम्युनचा उदय
परिचय:
रजनीश चळवळीच्या पायाने भगवान श्री रजनीश यांच्या जीवनातील एक महत्त्वपूर्ण अध्याय चिन्हांकित केला, ज्यांना नंतर ओशो म्हणून ओळखले जाऊ लागले. या काळात, ओशोंच्या शिकवणीला जागतिक मान्यता मिळाली आणि त्यांच्या दूरदृष्टीमुळे युनायटेड स्टेट्समध्ये एक उल्लेखनीय कम्यूनची स्थापना झाली. त्यांच्या चरित्राच्या या भागात, आम्ही चळवळीला आकार देणार्‍या घटना आणि प्रभाव आणि त्याचे ओरेगॉनमधील रजनीशपुरम कम्युनमध्ये स्थलांतरित होण्याचा सखोल अभ्यास करतो.
ओशोंच्या शिकवणीचा विस्तार:
ओशोच्या शिकवणीने जगाच्या विविध भागांतील अनुयायांना आकर्षित करणे सुरूच ठेवले, त्यांच्या ध्यानधारणा, आत्म-जागरूकता आणि सजग जीवन जगण्याच्या संदेशाने रेखाटले.
1970 च्या दशकाच्या सुरुवातीस स्थापन झालेला पुणे आश्रम, अध्यात्मिक साधकांसाठी एक दोलायमान केंद्र बनला, ज्यामुळे अन्वेषण आणि वैयक्तिक वाढीचे वातावरण निर्माण झाले.
सांप्रदायिक राहणीमान आणि प्रयोग:
पुणे आश्रमाने सांप्रदायिक जीवनाला प्रोत्साहन दिले, जेथे रहिवासी राहत होते आणि ध्यान आणि आत्म-शोधामध्ये गुंतून एकत्र काम करत होते.
ओशोंनी मानसिक आणि भावनिक अडथळे दूर करण्याच्या उद्देशाने गतिमान ध्यान आणि इतर नाविन्यपूर्ण तंत्रे सादर केली.
समकालीन जीवनाशी सक्रिय संबंध राखून आश्रमाने व्यक्तींना त्यांच्या आध्यात्मिकतेचा शोध घेण्यासाठी एक अनोखी जागा उपलब्ध करून दिली.
जागतिक खालील:
ओशोंच्या शिकवणीने आणि पुण्यातील आश्रमाने पाश्चिमात्य लोकांसह विविध आंतरराष्ट्रीय अनुयायींना आकर्षित केले.
त्याचे गतिमान आणि अनेकदा प्रक्षोभक प्रवचन पवित्र आणि अपवित्र अशा दोन्ही गोष्टींचा स्वीकार करणार्‍या आध्यात्मिक मार्गाचा शोध घेणार्‍यांसाठी प्रतिध्वनीत होते.
नवीन कम्युन शोधा:
1970 च्या दशकाच्या उत्तरार्धात, ओशोंच्या शिकवणींच्या वाढत्या लोकप्रियतेमुळे मोठ्या आणि अधिक सोयीस्कर स्थानाचा शोध घेणे आवश्यक होते.
विविध पर्यायांचा विचार केल्यानंतर, ओशो आणि त्यांच्या अनुयायांनी आपले लक्ष अमेरिकेवर ठेवले.
रजनीशपुरमची स्थापना:
1981 मध्ये, रजनीश चळवळीने ओरेगॉनमध्ये "बिग मडी रँच" विकत घेतले, ही जमीन रजनीशपुरम कम्यून बनणार होती.
रजनीशपुरमची कल्पना एक आत्मनिर्भर अध्यात्मिक समुदाय म्हणून करण्यात आली होती जिथे ओशोचे अनुयायी त्यांच्या शिकवणींचे पालन करून जगू शकतात, कार्य करू शकतात आणि ध्यान करू शकतात.
आव्हाने आणि वाद:
रजनीशपुरमच्या स्थापनेमुळे स्थानिक रहिवासी आणि अधिकाऱ्यांच्या विरोधासह अनेक आव्हाने समोर आली.
कम्यूनला कायदेशीर विवाद, झोनिंग समस्या आणि स्थानिक समुदायासह तणावाचा सामना करावा लागला.
शीलाचे नेतृत्व आणि वाद:
मा आनंद शीला, ओशोंच्या वैयक्तिक सचिव आणि कम्युनमधील एक प्रमुख व्यक्ती, यांनी त्याच्या प्रशासनात महत्त्वाची भूमिका बजावली.
शीला यांचे नेतृत्व अधिकाधिक वादग्रस्त बनले आणि तिच्या कृतींमुळे स्थानिक अधिकार्‍यांच्या विषबाधेसह गुन्हेगारी कृत्यांचे आरोप झाले.
ओशोंची अटक आणि हद्दपारी:
1985 मध्ये, ओशोंना अटक करण्यात आली आणि त्यांच्यावर इमिग्रेशन फसवणूक आणि इतर गुन्ह्यांचा आरोप ठेवण्यात आला.
त्याने इमिग्रेशनच्या आरोपांसाठी दोषी ठरवले, त्याला दंड ठोठावण्यात आला आणि युनायटेड स्टेट्स सोडण्यास सहमती दर्शविली.
ओशोंची शिकवण:
निश्चितपणे, ओशोच्या शिकवणी बहुआयामी आहेत आणि त्यात अध्यात्म, ध्यान, चेतना, प्रेम आणि आत्म-जागरूकता यासह विविध विषयांचा समावेश आहे. ओशोंच्या शिकवणीतील काही प्रमुख पैलूंचे विहंगावलोकन येथे आहे:
1. ध्यान आणि माइंडफुलनेस:
ओशोंच्या शिकवणींचे केंद्रस्थान म्हणजे आत्म-साक्षात्कार आणि आंतरिक परिवर्तन साधण्याचे साधन म्हणून ध्यानाचा सराव.
त्यांनी डायनॅमिक मेडिटेशन, कुंडलिनी मेडिटेशन आणि विपश्यना मेडिटेशन यासारख्या असंख्य ध्यान तंत्रांचा परिचय करून दिला, ज्या व्यक्तींना मानसिक कंडिशनिंगपासून मुक्त होण्यासाठी आणि उच्च जागरूकता अनुभवण्यास मदत करण्यासाठी डिझाइन केलेली आहे.
ओशोंनी सध्याच्या क्षणी जगणे, सजगतेचा सराव करणे आणि मनाच्या मर्यादा ओलांडण्याचा एक मार्ग म्हणून ध्यान स्वीकारणे या महत्त्वावर जोर दिला.
2. जागरूकता आणि साक्षीदार:
ओशोंनी साक्ष देण्याच्या सरावाला प्रोत्साहन दिले, ज्यामध्ये निर्णय न घेता एखाद्याचे विचार, भावना आणि अनुभवांचे निरीक्षण करणे समाविष्ट आहे.
मनाचे आणि त्याच्या प्रक्रियांचे अलिप्त निरीक्षक बनून, व्यक्ती त्यांच्या खऱ्या स्वभावाची अंतर्दृष्टी प्राप्त करू शकतात आणि कंडिशनिंगच्या चक्रातून मुक्त होऊ शकतात.
3. झेन आणि ताओवादी प्रभाव:
ओशोंनी झेन बौद्ध आणि ताओवाद यांच्याकडून प्रेरणा घेतली आणि त्यांच्या शिकवणींमध्ये त्यांचे ज्ञान समाविष्ट केले.
गहन अंतर्दृष्टी उत्तेजित करण्यासाठी आणि परंपरागत विचार पद्धती मोडून काढण्यासाठी तो अनेकदा झेन कोआन्स (विरोधाभासी प्रश्न किंवा विधाने) वापरत असे.
4. जोरबा बुद्ध:
अध्यात्म आणि दैनंदिन जीवनाच्या एकात्मतेवर जोर देण्यासाठी ओशोंनी "झोर्बा द बुद्ध" ही संज्ञा तयार केली.
त्यांनी व्यक्तींना त्यांच्या आत्म-शोधाचा (बुद्ध) आतील प्रवास आणि जगाशी (झोर्बा) त्यांच्या बाह्य व्यस्ततेचा स्वीकार करण्यास प्रोत्साहित केले.
5. प्रेम आणि नातेसंबंध:
ओशोंनी प्रेम आणि नातेसंबंधांवर एक अनोखा दृष्टीकोन देऊ केला, निरोगी भागीदारीसाठी स्वत: ची प्रेम आणि आत्म-स्वीकृती या महत्त्वावर जोर दिला.
त्यांनी जाणीवपूर्वक आणि जागरूक नातेसंबंधांची वकिली केली जिथे व्यक्ती स्वतंत्रपणे स्वतंत्र असतात आणि एकमेकांच्या वाढीस समर्थन देतात.
6. स्वातंत्र्य आणि व्यक्तिमत्व:
ओशोंनी व्यक्तिमत्व आणि व्यक्तिमत्त्वाचे अनन्य गुण व्यक्त करण्याच्या स्वातंत्र्याला महत्त्व दिले.
त्यांनी व्यक्तींना सामाजिक नियम आणि कंडिशनिंगवर प्रश्न विचारण्यास आणि त्यांचे स्वतःचे सत्य शोधण्यासाठी प्रोत्साहित केले.
7. लैंगिकता आणि तंत्र:
लैंगिकता आणि तंत्राविषयी ओशोच्या शिकवणींनी पारंपारिक विचारांना आव्हान दिले.
त्यांनी यावर भर दिला की लैंगिकता, जेव्हा जाणीवपूर्वक आणि जागरूकतेने संपर्क साधला जातो तेव्हा तो आध्यात्मिक प्रबोधन आणि एकात्मतेचा मार्ग असू शकतो.
8. शांतता आणि शांतता:
ओशोंच्या शिकवणीत मौन हा एक आवर्ती विषय होता. तो त्याला शहाणपणाचा आणि आत्म-साक्षात्काराचा गहन स्रोत मानत असे.
ओशोंनी मूक ध्यान मागे घेण्याचे नेतृत्व केले आणि शांत आत्मनिरीक्षणाच्या कालावधीला प्रोत्साहन दिले.
9. सर्जनशीलता आणि खेळकरपणा:
ओशोंनी सर्जनशीलता आणि खेळकरपणा हे मानवी अस्तित्वाचे आवश्यक पैलू म्हणून साजरे केले.
त्यांनी व्यक्तींना त्यांच्या सर्जनशीलतेचा शोध घेण्यास प्रोत्साहन दिले, मग ते कला, नृत्य किंवा कोणत्याही प्रकारच्या आत्म-अभिव्यक्तीद्वारे.
10. कम्युन्समध्ये राहणे:
- ओशोंच्या दृष्टीमध्ये अध्यात्मिक समुदायांची स्थापना समाविष्ट आहे जिथे व्यक्ती ध्यान आणि आत्म-जागरूकतेच्या वातावरणात एकत्र राहू शकतात.
- युनायटेड स्टेट्समधील रजनीशपुरम सारख्या कम्युन्सने या दृष्टीला मूर्त रूप दिले, जरी त्यांना आव्हाने आणि विवादांचा सामना करावा लागला.
पुस्तके आणि प्रवचने:
भगवान श्री रजनीश म्हणून ओळखले जाणारे ओशो हे एक विपुल लेखक आणि वक्ते होते. त्यांनी आपल्या हयातीत हजारो प्रवचने दिली आणि असंख्य पुस्तके लिहिली. त्याच्या प्रवचनांमध्ये ध्यान, चेतना, प्रेम, अध्यात्म आणि मानवी स्थिती यासह विविध विषयांचा समावेश होतो. त्यांची काही प्रसिद्ध पुस्तके आणि प्रवचने येथे आहेत:
ओशोंची पुस्तके:
"द बुक ऑफ सिक्रेट्स" ("विज्ञान भैरव तंत्र" म्हणूनही ओळखले जाते): हे पुस्तक प्राचीन भारतीय ग्रंथ विज्ञान भैरव तंत्रातील 112 ध्यान तंत्रांचा शोध घेते. ओशो हे तंत्र आत्मसाक्षात्कारासाठी कसे वापरावे याबद्दल अंतर्दृष्टी आणि मार्गदर्शन प्रदान करतात.
"द आर्ट ऑफ लिव्हिंग अँड डाईंग": या पुस्तकात, ओशो, जीवनाला पूर्णतेने कसे जगायचे आणि जाणीवेने आणि कृपेने मृत्यूकडे कसे जायचे याबद्दल सखोल ज्ञान देतात. तो एक परिवर्तनीय अनुभव म्हणून मृत्यूच्या महत्त्वावर चर्चा करतो.
"भगवद्गीता: सर्वोच्च गीत": ओशो हिंदू तत्वज्ञानातील सर्वात आदरणीय ग्रंथांपैकी एक असलेल्या भगवद्गीतेवर समकालीन आणि अंतर्ज्ञानी भाष्य देतात. तो त्याच्या शिकवणींवर एक नवीन दृष्टीकोन देतो.
"धैर्य: धोकादायकपणे जगण्याचा आनंद": हे पुस्तक निर्भयपणे जगण्याची आणि जीवनातील आव्हाने धैर्याने आणि उत्साहाने स्वीकारण्याची कल्पना शोधते. भीती आणि असुरक्षिततेवर मात कशी करायची यावर ओशो चर्चा करतात.
"प्रेम, स्वातंत्र्य, एकटेपणा: नातेसंबंधांचे कोन": ओशो प्रेम आणि नातेसंबंधांबद्दल त्यांचा दृष्टीकोन सामायिक करतात, आत्म-प्रेम आणि जाणीवपूर्वक संबंधांच्या महत्त्वावर जोर देतात. तो एकटेपणाची संकल्पना आंतरिक स्वातंत्र्याचा मार्ग म्हणून शोधतो.
"ध्यान: पहिले आणि शेवटचे स्वातंत्र्य": ध्यान करण्याच्या या सर्वसमावेशक मार्गदर्शकामध्ये, ओशो विविध ध्यान तंत्रे आणि त्यांचे फायदे स्पष्ट करतात. ध्यान आत्मसाक्षात्कार आणि आंतरिक शांती कशी मिळवू शकते यावर तो चर्चा करतो.
"प्रेमात असणे: जागरूकतेने प्रेम कसे करावे आणि भीतीशिवाय नातेसंबंध": ओशो प्रेम, मत्सर आणि नातेसंबंधांमधील मालकीचे स्वरूप शोधतात. जागरूकता आणि स्वातंत्र्यासह प्रेमाचा अनुभव कसा घ्यावा याबद्दल तो अंतर्दृष्टी देतो.
"द पॉवर ऑफ नाऊ: अ गाईड टू स्पिरिच्युअल एनलाइटनमेंट": ओशोने लिहिलेले नसले तरी, एकहार्ट टोले यांचे हे पुस्तक ओशोच्या सजगतेवर आणि वर्तमान क्षणात जगण्याविषयीच्या शिकवणींनी प्रभावित झाले आहे. ओशोंच्या कल्पनांमध्ये स्वारस्य असलेल्यांसाठी याची शिफारस केली जाते.
ओशोंचे प्रवचन:
"द मस्टर्ड सीड: माय मोस्ट लाड गॉस्पेल ऑन जिझस": येशू ख्रिस्ताच्या जीवनावर आणि शिकवणींवर ओशोचे प्रवचन.
"द सर्च: टॉक्स ऑन द टेन बुल्स ऑफ झेन": ओशोचे टेन बुल्स ऑफ झेनचे अन्वेषण, एक क्लासिक झेन बौद्ध मजकूर.
"बुद्ध म्हणाले: जीवनातील अडचणींचे आव्हान पूर्ण करणे": गौतम बुद्धांच्या शिकवणींवर ओशोचे प्रवचन.
"धम्मपद: बुद्धाचा मार्ग": ओशोचे धम्मपदावरील भाष्य, बुद्धांना दिलेल्या म्हणींचा संग्रह.
"मी तुम्हाला सांगतो: येशूच्या म्हणींवर बोलतो": येशूच्या शिकवणींमध्ये ओशोंचे अंतर्दृष्टी, त्यांच्या आध्यात्मिक खोलीवर लक्ष केंद्रित करून.
ओशोंच्या पुस्तकांची आणि प्रवचनांची ही काही उदाहरणे आहेत. त्याच्या विस्तृत कार्यामध्ये विविध विषयांचा समावेश आहे, ज्यामुळे त्याच्या शिकवणी विविध पार्श्वभूमी आणि स्वारस्य असलेल्या व्यक्तींसाठी प्रवेशयोग्य बनतात. त्यांचे अनेक प्रवचने लिप्यंतरित आणि पुस्तक स्वरूपात प्रकाशित केले गेले आहेत, ज्यामुळे वाचकांना जीवन आणि अध्यात्माच्या विविध पैलूंवरील त्यांचे शहाणपण आणि अंतर्दृष्टी एक्सप्लोर करता येते.
नंतरचे जीवन आणि मृत्यू:
ओशोंचे नंतरचे जीवन आणि त्यांचे अंतिम निधन हे त्यांच्या अध्यात्मिक गुरू या उल्लेखनीय प्रवासाचा शेवटचा टप्पा ठरला. त्याच्या नंतरच्या वर्षांचे आणि त्याच्या मृत्यूच्या आजूबाजूच्या परिस्थितीचे विहंगावलोकन येथे आहे:
1. भारतात परत जा:
1985 मध्ये युनायटेड स्टेट्समधून हद्दपार झाल्यानंतर, ओशो भारतात परतले, जिथे त्यांचा पुण्यातील रजनीश आश्रमात (पूर्वी पूना म्हणून ओळखला जाणारा) तळ होता.
त्यांनी आपल्या अनुयायांना शिकवणे आणि प्रवचने देणे चालू ठेवले, त्यापैकी बरेच जण ओरेगॉनमधील रजनीशपुरम कम्युनमधून परत आले होते.
2. नाव बदलून ओशो:
या काळात ओशोंनी त्यांचे आध्यात्मिक नाव म्हणून औपचारिकपणे "ओशो" हे नाव स्वीकारले. त्यांनी स्पष्ट केले की "ओशो" हा झेन शब्द "ओशो" वरून आला आहे, जो सन्माननीय शीर्षक आहे ज्याचा अर्थ "प्रतिष्ठित" आहे.
त्यांनी ओशो हे नाव वापरून त्यांच्या शिकवणीचा एक नवीन टप्पा दर्शविला आणि सध्याच्या क्षणी जगण्याच्या महत्त्वावर जोर दिला.
3. आरोग्य समस्या:
ओशोंना त्यांच्या नंतरच्या काळात आरोग्याच्या समस्यांचा सामना करावा लागला, त्यात पाठीच्या समस्यांचाही समावेश होता.
शारीरिक आव्हाने असूनही, त्यांनी प्रवचन देणे आणि ध्यान सत्रांचे नेतृत्व करणे सुरू ठेवले.
4. जगभरातील कम्युन:
ओशोंच्या शिकवणींचा कायमस्वरूपी प्रभाव पडला आणि त्यांच्या तत्त्वज्ञानाने प्रेरित कम्युन्स जगभर फोफावत राहिले.
या कम्युन्सने ध्यान, आत्म-जागरूकता आणि जागरूक जीवनावर भर दिला.
5. पासिंग आणि विवाद:
19 जानेवारी 1990 रोजी ओशो यांचे वयाच्या 58 व्या वर्षी पुण्यात निधन झाले. मृत्यूचे कारण हार्ट फेल्युअर असल्याचे सांगण्यात आले.
त्यांच्या जाण्याने शोक आणि वाद दोन्हीही झाले. त्याच्या काही अनुयायांचा असा विश्वास होता की त्याला विषबाधा झाली होती, तर इतरांनी सांगितले की त्याची प्रकृती नैसर्गिकरित्या खालावली होती.
6. वारसा आणि चालू असलेल्या शिकवणी:
अध्यात्मिक वाढ, ध्यान आणि वैयक्तिक परिवर्तन शोधणाऱ्या व्यक्तींवर ओशोंच्या शिकवणींचा प्रभाव पडतो.
ओशो इंटरनॅशनल फाऊंडेशन, त्यांच्या मृत्यूनंतर स्थापित, त्यांचे कार्य, प्रकाशने आणि जगभरातील ध्यान केंद्रांवर देखरेख करते.
त्यांची पुस्तके आणि रेकॉर्ड केलेल्या प्रवचनांची विस्तृत लायब्ररी लोकांसाठी व्यापकपणे उपलब्ध आहे.
7. स्मरण आणि प्रभाव:
ओशोंचा प्रभाव समकालीन अध्यात्म, वैयक्तिक वाढ आणि मानसिकता चळवळीच्या विविध पैलूंवर दिसून येतो.
ध्यान, चेतना आणि दैनंदिन जीवनात अध्यात्माचे एकत्रीकरण यावरील त्यांची शिकवण जागतिक स्तरावर व्यक्तींना प्रेरणा देत आहे.
वारसा आणि प्रभाव:
ओशो, ज्यांना भगवान श्री रजनीश म्हणूनही ओळखले जाते, त्यांनी अध्यात्म, ध्यान आणि वैयक्तिक वाढीच्या जगात एक महत्त्वपूर्ण आणि चिरस्थायी वारसा सोडला. त्याच्या शिकवणी आणि प्रभावाचा सारांश खालीलप्रमाणे दिला जाऊ शकतो:
1. पायनियरिंग मेडिटेशन आणि माइंडफुलनेस:
ओशोंनी जगभरात ध्यान आणि माइंडफुलनेस पद्धती लोकप्रिय करण्यात महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावली. त्यांनी व्यक्तींना आत्म-साक्षात्कार आणि आंतरिक परिवर्तन साधण्यात मदत करण्यासाठी डिझाइन केलेल्या ध्यान तंत्रांची विस्तृत श्रृंखला सादर केली.
त्यांच्या शिकवणींनी वर्तमान क्षणात जगणे आणि संपूर्ण जागरूकतेने जीवन अनुभवणे यावर जोर दिला.
2. पूर्व आणि पाश्चात्य बुद्धीचे संश्लेषण:
ओशो यांच्याकडे पौर्वात्य आणि पाश्चात्य तत्त्वज्ञानांमधील अंतर भरून काढण्याची अद्वितीय क्षमता होती. झेन बौद्ध धर्म, ताओवाद, सुफीवाद आणि ख्रिश्चन धर्म तसेच नीत्शे आणि सार्त्र सारख्या पाश्चात्य अस्तित्ववादी विचारवंतांसह त्यांनी विविध प्रकारच्या आध्यात्मिक परंपरांमधून प्रेरणा घेतली.
या संश्लेषणामुळे त्याच्या शिकवणी विविध जागतिक प्रेक्षकांसाठी सुलभ आणि संबंधित बनल्या.
3. पुस्तके आणि प्रवचनांचा वारसा:
ओशोंनी त्यांच्या हयातीत असंख्य पुस्तके लिहिली आणि हजारो प्रवचने दिली. त्यांचे लेखन आणि रेकॉर्ड केलेले भाषण आध्यात्मिक वाढ आणि वैयक्तिक विकासासाठी इच्छुक असलेल्या लोकांना प्रेरणा आणि मार्गदर्शन करत आहेत.
त्यांची पुस्तके अनेक भाषांमध्ये अनुवादित झाली आहेत आणि मोठ्या प्रमाणावर वाचली जातात आणि संदर्भित आहेत.
4. जाणीवपूर्वक जगण्यावर भर:
ओशोंनी व्यक्तींना जाणीवपूर्वक आणि प्रामाणिकपणे जगण्यासाठी, त्यांचे खरे स्वत्व स्वीकारून आणि सामाजिक कंडिशनिंग आणि नियमांपासून मुक्त होण्यासाठी प्रोत्साहित केले.
त्यांनी दैनंदिन जीवनात अध्यात्माच्या एकात्मतेसाठी वकिली केली, अस्तित्वासाठी संतुलित आणि समग्र दृष्टिकोनाचा प्रचार केला.
5. कम्युन आणि केंद्रांवर प्रभाव:
अध्यात्मिक समुदायांची ओशोची दृष्टी, जिथे व्यक्ती एकत्र राहू शकतात आणि ध्यानाचा सराव करू शकतात, जगभरातील ओशो केंद्रे आणि समुदायांच्या स्थापनेला प्रेरित केले.
ही केंद्रे ध्यान कार्यक्रम, कार्यशाळा आणि संमेलने देतात जिथे लोक ओशोच्या शिकवणी आणि ध्यानाचा अभ्यास करू शकतात.
6. विवाद आणि वादविवाद:
विशेषत: युनायटेड स्टेट्समधील रजनीशपुरमच्या काळात ओशोंचे जीवन आणि शिकवणी वादविरहित नव्हती.
ओशोच्या भोवतीचे वाद विवाद आणि चर्चेचा विषय आहेत, त्यांच्या वारशाबद्दल वेगवेगळ्या मतांसह.
7. चालू असलेली जागतिक उपस्थिती:
त्यांच्या निधनानंतर स्थापन झालेल्या ओशो इंटरनॅशनल फाऊंडेशनने जगभरातील त्यांचे कार्य, प्रकाशने आणि ध्यान केंद्रांवर देखरेख ठेवली आहे.
ओशोच्या शिकवणींमध्ये अशा व्यक्तींचे समर्पित अनुयायी आहेत ज्यांना त्यांच्या चेतना, प्रेम आणि वैयक्तिक परिवर्तनाच्या अंतर्दृष्टीमध्ये महत्त्व आहे.
8. समकालीन अध्यात्मावर प्रभाव:
ओशोंच्या शिकवणींचा समकालीन अध्यात्म, सजगतेच्या पद्धती आणि वैयक्तिक वाढीच्या चळवळीवर कायमचा प्रभाव पडला आहे.
ध्यान, आत्म-जागरूकता आणि दैनंदिन जीवनात अध्यात्माचे एकत्रीकरण यावर त्यांचा भर आजच्या वेगवान जगात प्रासंगिक आहे.
9. ध्यान तंत्राचा वारसा:
डायनॅमिक मेडिटेशन आणि कुंडलिनी मेडिटेशन यासारख्या ओशोच्या ध्यान तंत्रांचा अजूनही आंतरिक शांती, आत्म-साक्षात्कार आणि तणावमुक्ती शोधणाऱ्या व्यक्तींकडून सराव केला जातो.
10. तात्विक आणि मानसशास्त्रीय अंतर्दृष्टी:
- ओशोंच्या प्रवचनांनी मानवी मानसिकता, नातेसंबंध आणि चेतनेचे स्वरूप याबद्दल गहन अंतर्दृष्टी प्रदान केली. मानसशास्त्र आणि तत्त्वज्ञानात स्वारस्य असलेल्यांकडून त्याच्या दृष्टीकोनांचा अभ्यास आणि कौतुक केले जात आहे.
शेवटी, ओशोंचा वारसा ध्यानाच्या लोकप्रियतेमध्ये त्यांचे योगदान, विविध आध्यात्मिक परंपरांचे संश्लेषण करण्याची त्यांची क्षमता आणि जगभरातील व्यक्ती आणि समुदायांवर त्यांचा सतत प्रभाव याद्वारे वैशिष्ट्यीकृत आहे. त्यांच्या शिकवणी साधकांना त्यांच्या आत्म-शोधाच्या आणि आध्यात्मिक वाढीच्या प्रवासात प्रेरणा देत राहतात, ज्यामुळे ते समकालीन अध्यात्माच्या क्षेत्रात एक प्रमुख व्यक्तिमत्त्व बनतात.
ओशोंचे तत्वज्ञान काय आहे?
ओशोचे तत्वज्ञान हे अध्यात्म, वैयक्तिक वाढ आणि मानवी चेतनेसाठी एक बहुआयामी आणि सर्वांगीण दृष्टीकोन आहे. हे विविध आध्यात्मिक परंपरा, तत्वज्ञान आणि मानसिक अंतर्दृष्टी पासून प्रेरणा घेते. ओशोंनी त्यांच्या शिकवणींमध्ये विविध विषयांचा समावेश केला असताना, त्यांच्या तत्त्वज्ञानातील काही प्रमुख घटक येथे आहेत:
1. ध्यान आणि माइंडफुलनेस:
ओशोंच्या तत्त्वज्ञानाचा केंद्रबिंदू म्हणजे आत्म-साक्षात्कार आणि आंतरिक परिवर्तन साधण्याचे साधन म्हणून ध्यान आणि सजगतेचा सराव.
व्यक्तींना मन शांत करण्यास, वर्तमान क्षणाचा अनुभव घेण्यास आणि त्यांच्या स्वतःच्या चेतनेमध्ये गहन अंतर्दृष्टी प्राप्त करण्यास मदत करण्याच्या उद्देशाने त्यांनी असंख्य ध्यान तंत्रे सादर केली आणि लोकप्रिय केली.
2. वर्तमान क्षणात जगणे:
ओशोंनी वर्तमान क्षणात जगण्याच्या महत्त्वावर जोर दिला, कारण त्यांचा असा विश्वास होता की खरी जाणीव आणि ज्ञान केवळ येथे आणि आताच अनुभवता येते.
त्यांनी लोकांना भूतकाळाबद्दल पश्चात्ताप आणि भविष्याबद्दलची चिंता सोडून वर्तमान क्षणाच्या समृद्धतेवर लक्ष केंद्रित करण्यास प्रोत्साहित केले.
3. जागरूकता आणि साक्षीदार:
ओशोंनी साक्ष देण्याच्या सरावाची वकिली केली, ज्यामध्ये निर्णय किंवा आसक्तीशिवाय एखाद्याचे विचार, भावना आणि अनुभवांचे निरीक्षण करणे समाविष्ट आहे.
मनाचे अलिप्त निरीक्षक बनून, व्यक्ती त्यांच्या खऱ्या स्वभावाची स्पष्टता, आत्म-जागरूकता आणि अंतर्दृष्टी प्राप्त करू शकते.
4. जीवनाचा विरोधाभास स्वीकारणे:
ओशोंच्या तत्त्वज्ञानाने अनेकदा अस्तित्वाच्या विरोधाभासी स्वरूपाचा शोध घेतला. त्यांनी लोकांना जीवनातील आध्यात्मिक (बुद्ध) आणि सांसारिक (झोर्बा) दोन्ही पैलू आत्मसात करण्यास प्रोत्साहित केले, ज्यात ध्यान आणि जाणीवपूर्वक जीवन जगले.
5. पूर्व आणि पाश्चात्य बुद्धीचे एकत्रीकरण:
ओशोंच्या शिकवणींमध्ये पूर्वेकडील आणि पाश्चात्य तत्त्वज्ञानाचा ताळमेळ घालण्याची क्षमता आहे. झेन बौद्ध धर्म, ताओवाद, सुफीवाद, ख्रिश्चन धर्म तसेच पाश्चात्य अस्तित्ववादी विचारवंतांसह त्यांनी विविध प्रकारच्या आध्यात्मिक परंपरांमधून प्रेरणा घेतली.
या एकात्मतेमुळे त्याच्या शिकवणी जागतिक प्रेक्षकांसाठी प्रवेशयोग्य आणि संबंधित बनल्या.
6. प्रेम आणि नातेसंबंध:
ओशोंनी प्रेम आणि नातेसंबंधांचा एक अनोखा दृष्टीकोन मांडला. निरोगी भागीदारीसाठी त्यांनी आत्म-प्रेमावर जोर दिला आणि जाणीवपूर्वक आणि जागरूक नातेसंबंधांची वकिली केली.
त्याच्या शिकवणींनी नातेसंबंधांमधील प्रेम, मत्सर आणि मालकीची गतिशीलता शोधली.
7. व्यक्तिमत्व आणि स्वातंत्र्य:
ओशोंनी व्यक्तिमत्त्वाला महत्त्व दिले आणि व्यक्तींना त्यांचे अद्वितीय गुण व्यक्त करण्यासाठी प्रोत्साहित केले. त्यांचा असा विश्वास होता की खरे स्वातंत्र्य हे अस्सल असण्याने आणि सामाजिक निकषांना किंवा अपेक्षांना अनुरूप नसल्यामुळे मिळते.
त्यांनी अनेकदा पारंपारिक विचारांना आव्हान दिले आणि अनुयायांना अधिकार आणि कंडिशनिंगवर प्रश्न विचारण्यास प्रोत्साहित केले.
8. लैंगिकता आणि तंत्राचा शोध:
लैंगिकतेवरील ओशोच्या शिकवणींनी पारंपारिक विचारांना आव्हान दिले. त्यांनी यावर भर दिला की लैंगिकता, जेव्हा जाणीवपूर्वक आणि जागरूकतेने संपर्क साधला जातो तेव्हा तो आध्यात्मिक प्रबोधन आणि एकात्मतेचा मार्ग असू शकतो.
तंत्राने, विशेषतः, त्याच्या शिकवणींमध्ये महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावली, शरीराच्या पवित्रतेवर आणि लैंगिक उर्जेद्वारे अतींद्रिय अनुभवांच्या संभाव्यतेवर जोर दिला.
9. सर्जनशीलता आणि खेळकरपणा:
ओशोंनी सर्जनशीलता आणि खेळकरपणा हे मानवी अस्तित्वाचे आवश्यक पैलू म्हणून साजरे केले. त्यांनी व्यक्तींना त्यांच्या सर्जनशील क्षमतांचा शोध घेण्यास आणि आनंदी आत्म-अभिव्यक्तीमध्ये गुंतण्यासाठी प्रोत्साहित केले, मग ते कला, नृत्य किंवा सर्जनशीलतेच्या इतर प्रकारांतून असो.
10. शांतता आणि शांतता:
- ओशोंच्या तत्त्वज्ञानात मौन हा प्रगल्भ ज्ञानाचा स्रोत मानला जात असे. त्याने अनेकदा मूक ध्यान मागे घेण्याचे नेतृत्व केले आणि शांत आत्मनिरीक्षणाच्या कालावधीला प्रोत्साहन दिले.
ओशोचे तत्वज्ञान अध्यात्म आणि वैयक्तिक वाढीकडे सर्वांगीण दृष्टीकोन द्वारे वैशिष्ट्यीकृत आहे, ज्यात ध्यान, सजगता आणि दैनंदिन अस्तित्वात जाणीवपूर्वक जगण्यावर भर दिला जातो. त्याच्या शिकवणी आत्म-शोध, आंतरिक शांती आणि मानवी चेतनेची सखोल समज शोधणाऱ्या व्यक्तींना प्रेरणा देत आहेत.
ओशो कसे प्रसिद्ध झाले?
ओशो, ज्यांना पूर्वी भगवान श्री रजनीश म्हणून ओळखले जाते, त्यांच्या अद्वितीय शिकवणी, करिश्माई उपस्थिती आणि खालील प्रमुख घटनांसह अनेक घटकांच्या संयोजनाद्वारे प्रसिद्ध झाले:
अद्वितीय शिकवण: ओशोंच्या शिकवणी विशिष्ट आणि अपारंपरिक होत्या. त्यांनी अध्यात्म, ध्यान आणि वैयक्तिक वाढीबद्दल एक नवीन दृष्टीकोन ऑफर केला जो पारंपारिक धार्मिक आणि तात्विक प्रणालींना पर्यायी दृष्टीकोन शोधणार्‍या लोकांमध्ये प्रतिध्वनित झाला.
ध्यानावर भर: ओशोंनी आत्मसाक्षात्कार आणि आंतरिक परिवर्तन साधण्याचे साधन म्हणून ध्यानावर लक्षणीय भर दिला. त्याने असंख्य ध्यान तंत्रे सादर केली, त्यापैकी काही गतिमान आणि आकर्षक होत्या, ज्यामुळे ते मोठ्या प्रेक्षकांसाठी प्रवेशयोग्य आणि आकर्षक बनले.
डायनॅमिक प्रवचन: ओशो हे मनमोहक वक्ते होते आणि त्यांनी विविध विषयांवर हजारो प्रवचने दिली. त्यांची भाषणे त्यांच्या थेटपणा, विनोद आणि जटिल तात्विक आणि मानसिक विषयांशी संबंधित पद्धतीने संबोधित करण्याच्या क्षमतेसाठी ओळखली जात होती.
एक्लेक्टिक तत्त्वज्ञान: झेन बौद्ध, ताओवाद, सूफीवाद आणि ख्रिश्चन धर्म तसेच नीत्शे आणि सार्त्र यांसारख्या पाश्चात्य तत्त्वज्ञांसह त्यांनी आध्यात्मिक परंपरांच्या विस्तृत श्रेणीतून प्रेरणा घेतली. या निवडक दृष्टिकोनाने विविध पार्श्वभूमीतील व्यक्तींना आकर्षित केले.
कम्युन्सची निर्मिती: ओशोंच्या दृष्टीमध्ये अध्यात्मिक कम्युन्सची स्थापना समाविष्ट होती, जिथे लोक एकत्र राहू शकतात, काम करू शकतात आणि ध्यान करू शकतात. भारतातील पुणे येथील कम्युन्सने त्यांच्या शिकवणी स्वीकारणाऱ्या साधकांच्या जागतिक समुदायाला आकर्षित केले.
रजनीशपुरम कम्यून: ओरेगॉन, यूएसए येथे रजनीशपुरम कम्युनच्या स्थापनेने आंतरराष्ट्रीय लक्ष वेधून घेतले. या महत्त्वाकांक्षी उपक्रमाने वाद आणि कायदेशीर आव्हाने असतानाही ओशोंच्या आत्मनिर्भर अध्यात्मिक समुदायाचे दर्शन घडवले.
मीडिया कव्हरेज: ओशोच्या क्रियाकलापांना, विशेषतः रजनीशपुरमच्या काळात, व्यापक मीडिया कव्हरेज मिळाले. कम्युनच्या अनोख्या पद्धती, विवाद आणि स्थानिक अधिकाऱ्यांशी संघर्ष यामुळे त्याला लोकांच्या नजरेत आणले.
पुस्तके आणि प्रकाशने: ओशोंनी असंख्य पुस्तके लिहिली आणि त्यांचे प्रवचन विविध स्वरूपात लिप्यंतरित आणि प्रकाशित झाले. त्याच्या शिकवणी आणि तत्त्वज्ञानात रस असलेल्यांसाठी त्याच्या लेखनाने एक व्यापक संसाधन प्रदान केले.
जागतिक अनुयायी: ओशोंच्या शिकवणीमुळे विविध आंतरराष्ट्रीय अनुयायी आकर्षित झाले. त्यांच्या शिकवणींनी भौगोलिक आणि सांस्कृतिक सीमा ओलांडल्या, ज्यामुळे ते जागतिक आध्यात्मिक व्यक्तिमत्त्व बनले.
विवाद आणि बदनामी: बदनामी आणि वाद यांनी ओशोंच्या जीवनातील काही पैलूंना वेढले असताना, त्यांनी त्यांच्या प्रसिद्धीमध्येही योगदान दिले. कायदेशीर समस्या, रजनीशपुरम येथील गुन्हेगारी कृत्यांचे आरोप, आणि त्याची अटक आणि युनायटेड स्टेट्समधून हद्दपार या सर्व गोष्टी त्याच्या सार्वजनिक प्रोफाइलमध्ये जोडल्या गेल्या.
सारांश, ओशो त्यांच्या अपारंपरिक शिकवणींमुळे, मनमोहक प्रवचनांमुळे, जागतिक कम्युन्स आणि त्यांच्या जीवनाभोवती असलेल्या विवादांमुळे प्रसिद्ध झाले. अध्यात्म आणि वैयक्तिक वाढीबद्दल एक नवीन दृष्टीकोन देण्याची त्यांची क्षमता अनेकांना प्रतिध्वनित करते, ज्यामुळे त्यांचे महत्त्वपूर्ण आणि टिकाऊ अनुसरण होते.
ओशोचा जन्म कुठे झाला?
ओशो, ज्यांना भगवान श्री रजनीश म्हणूनही ओळखले जाते, त्यांचा जन्म भारताच्या मध्य प्रदेश राज्यातील कुचवाडा गावात झाला. त्यांची जन्मतारीख 11 डिसेंबर 1931 आहे. कुचवाडा हे भारताच्या मध्यवर्ती भागात आहे आणि या प्रभावशाली आध्यात्मिक गुरुचे जन्मस्थान म्हणून ओळखले जाते.
ओशो काय खातात?
ओशोंनी आयुष्यभर साधा आणि प्रामुख्याने शाकाहारी आहार पाळला. त्याच्या आहारातील प्राधान्ये त्याच्या जागरूक राहणीमानावर आणि सजगतेवर भर देण्याच्या अनुषंगाने होती. ओशोंच्या आहारातील निवडीची काही सामान्य तत्त्वे येथे आहेत:
शाकाहार: ओशो हे शाकाहारी होते आणि करुणा आणि अहिंसेला प्रोत्साहन देण्यासाठी त्यांनी शाकाहारी आहाराचा पुरस्कार केला. त्यांचा असा विश्वास होता की शाकाहार हा अध्यात्मिक आणि जागरूक राहणीमानाशी अधिक सुसंगत आहे.
साधे आणि नैसर्गिक: ओशोंनी साधे आणि नैसर्गिक पदार्थांना प्राधान्य दिले. त्यांनी आपल्या अनुयायांना ताजी फळे, भाज्या, धान्ये आणि शेंगा खाण्यास प्रोत्साहित केले. प्रक्रिया केलेल्या किंवा रासायनिक प्रक्रिया केलेल्या पदार्थांच्या सेवनाविरुद्ध तो अनेकदा बोलला.
संयम: ओशोंनी खाण्यामध्ये संयमाचे महत्त्व सांगितले. त्यांनी अति खाण्यापासून परावृत्त केले आणि शारीरिक आणि मानसिक संतुलन राखण्यासाठी माफक प्रमाणात खाणे आवश्यक आहे असे मानत.
माइंडफुल इटिंग: ओशोंच्या शिकवणींमध्ये माइंडफुलनेस ही मुख्य थीम होती आणि ती खाण्यापर्यंतही विस्तारली. त्यांनी लोकांना जागरूकतेने खाण्यासाठी, प्रत्येक चाव्याचा आस्वाद घेण्यास आणि जेवणाच्या वेळी पूर्णपणे उपस्थित राहण्यास प्रोत्साहित केले.
उपवास: ओशो अधूनमधून उपवास करत असत आणि डिटॉक्सिफिकेशन आणि शुध्दीकरणाचे साधन म्हणून त्याची शिफारस करतात. मात्र, योग्य मार्गदर्शन व जनजागृती करून उपवास करावा, यावरही त्यांनी भर दिला.
वैयक्तिक निवड: ओशोंनी शाकाहारी आहार आणि निरोगी खाण्याच्या सवयींचा पुरस्कार केला असताना, त्यांनी वैयक्तिक निवडींचा आदर केला आणि त्यांच्या अनुयायांवर आहाराचे कठोर नियम कधीही लादले नाहीत. त्यांचा असा विश्वास होता की व्यक्तींनी त्यांच्या स्वतःच्या समज आणि गरजांवर आधारित जाणीवपूर्वक निवड करावी. मित्रांनो तुम्हाला हा लेख कसा वाटला हे तुम्‍ही कमेंट करून सांगु शकता . धन्‍यवाद .
कोणत्याही टिप्पण्‍या नाहीत